Chung cư mini là vấn đề hết sức bất cập, gây nguy cơ mất an toàn cháy nổ

88.000 cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ

Đại tướng Tô Lâm - Bộ trưởng Bộ Công an mới đây đã ký báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội về kết quả thực hiện nghị quyết 99 của Quốc hội tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả chính sách, pháp luật về phòng cháy và chữa cháy năm 2023.

Theo báo cáo, có gần 1,2 triệu cơ sở thuộc diện quản lý về phòng cháy chữa cháy, trong đó có hơn 88.000 cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ. Từ tháng 1/10/2022 đến 30/9/2023, toàn quốc xảy ra hơn 1.900 vụ cháy, trong đó, có 93 vụ cháy lớn gây thiệt hại nghiêm trọng, làm chết 144 người, bị thương 67 người, thiệt hại về tài sản ước tính khoảng hơn 280 tỷ đồng.

Các vụ cháy chủ yếu xảy ra ở khu dân cư, nhất là loại hình nhà ở riêng lẻ, nhà ở kết hợp với sản xuất kinh doanh. Điển hình là vụ cháy chung cư mini ở phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội vừa qua. Chính phủ nhận định, tình hình cháy, nổ diễn biến phức tạp, khó lường.

Qua rà soát, có 5.805 cơ sở trên cả nước không bảo đảm yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy được đưa vào sử dụng; hơn 8.000 công trình chưa được nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy đã đưa vào sử dụng. Các công trình này, công an các địa phương kiên quyết xử lý hành vi vi phạm, tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động và đăng tải công khai thông tin công trình trên phương tiện thông tin đại chúng.

Hơn 8.000 công trình chưa được nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy đã đưa vào sử dụng. Với các công trình này, công an các địa phương kiên quyết xử lý hành vi vi phạm, tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động và đăng tải công khai thông tin.

Trong công tác thanh tra, kiểm tra về phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn, theo đại tướng Tô Lâm, năm 2023 bộ đã chỉ đạo kiểm tra hơn 510.000 cơ sở, phát hiện gần 250.000 tồn tại, thiếu sót. Các cơ quan chức năng lập gần 30.000 biên bản vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy. Xử phạt gần 9.000 trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy với tổng tiền phạt gần 290 tỉ đồng.

Đồng thời, tạm đình chỉ hoạt động gần 4.000 trường hợp và đình chỉ hơn 3.000 trường hợp.

Kiểm tra an toàn phòng cháy, chữa cháy tại các chung cư, nhà ở nhiều căn hộ trước 15/11

Đại tướng Tô Lâm thông tin hiện Bộ Công an đang chỉ đạo lực lượng công an cả nước chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tổng rà soát, kiểm tra an toàn phòng cháy, chữa cháy tại các chung cư, nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao… Qua đó, đánh giá thực trạng, có ngay các giải pháp hạn chế cháy, nổ. Thời gian thực hiện tổng rà soát sẽ hoàn thành trước ngày 15/11.

Chính phủ cũng nhận định, tại nhiều địa phương, nhất là đô thị lớn, các hộ gia đình tự ý chuyển đổi công năng từ nhà ở sang nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh chưa được sự cho phép của cơ quan quản lý của Nhà nước. Một số chủ đầu tư vẫn không chấp hành quy định về phòng cháy, chữa cháy.

Các loại hình biến tướng chưa được pháp luật điều chỉnh cụ thể nên gây nhiều khó khăn cho cơ quan quản lý, do không được xem xét, cấp phép thiết kế các điều kiện an toàn trước khi đưa vào sử dụng, gây nguy cơ mất an toàn rất cao.

Một số chủ đầu tư vẫn không chấp hành quy định về phòng cháy, chữa cháy, còn nhiều công trình chưa được cấp văn bản nghiệm thu về phòng cháy, chữa cháy đã đưa vào sử dụng.

Trong những nguyên nhân chủ quan được đề cập, Chính phủ cho rằng nhận thức, ý thức trách nhiệm của địa phương, người đứng đầu các cơ quan về phòng cháy, chữa cháy còn hạn chế.

Đặc biệt, một số nơi còn tình trạng buông lỏng quản lý hoạt động xây dựng. Tình trạng xây dựng không phép, sai phép, trái phép xảy ra ở nhiều địa bàn, nhất là các thành phố lớn. Nhiều loại hình nhà ở riêng lẻ bị người dân tự ý chuyển đổi công năng thành nhà ở nhiều căn hộ (thường gọi chung cư mini), nhà trọ với mật độ người ở cao, nhà kết hợp sản xuất kinh doanh... Báo cáo chỉ rõ các loại hình "biến tướng" này chưa được pháp luật điều chỉnh cụ thể nên gây khó khăn cho cơ quan quản lý do không được xem xét, cấp phép thiết kế các điều kiện an toàn trước khi đưa vào sử dụng, gây nguy cơ mất an toàn rất cao.

Từ đó, Chính phủ đề nghị Quốc hội chỉ đạo hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác phòng cháy chữa cháy.

Tăng cường giám sát nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị.

Ngoài ra, Chính phủ cũng đề xuất Quốc hội ưu tiên bố trí nguồn vốn cho các dự án đầu tư trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn cứu hộ khi xem xét, quyết định việc phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn và hằng năm.