76% doanh nghiệp bất động sản quay lại thị trường, lượng môi giới bất ngờ tăng vọt

Thị trường bất động sản (BĐS) Việt Nam từ đầu năm 2025 đến nay đã ghi nhận nhiều dấu hiệu phục hồi tích cực. Theo Hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS), chỉ trong 6 tháng đầu năm, số lượng doanh nghiệp quay lại thị trường đã tăng tới 76% so với cùng kỳ năm ngoái. Số doanh nghiệp mới cũng tăng 15%, với trung bình mỗi tháng có hơn 430 doanh nghiệp gia nhập thị trường.

Sự sôi động trở lại của thị trường kéo theo nhu cầu lớn về nhân lực môi giới. Hàng chục nghìn người đã quay lại hành nghề hoặc lần đầu bước chân vào lĩnh vực này. Nhiều cá nhân nghiêm túc tham gia các khóa đào tạo chính quy, học hành bài bản để chuẩn bị cho kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề theo đúng quy định của pháp luật – phản ánh nỗ lực chuyên nghiệp hóa lực lượng môi giới trong giai đoạn mới.

Tuy nhiên, song hành với sự chuẩn hóa là một thực trạng đầy bất cập: tình trạng “đào tạo chui”, cấp chứng chỉ kiểu hình thức đang diễn ra phổ biến và công khai ở nhiều nơi. Theo phản ánh từ VARS, có không ít cá nhân tự nhận là môi giới dù chưa từng tham gia bất kỳ chương trình đào tạo bài bản nào. Một số còn lựa chọn các khóa học "ngắn ngày", không được cấp phép, không đảm bảo nội dung lẫn thời lượng, nhưng lại dễ dàng nhận được chứng nhận hành nghề.

Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư 04/2024/TT-BXD, quy định rất rõ ràng và chặt chẽ về chương trình đào tạo khung cho môi giới BĐS và quản lý sàn giao dịch. Thông tư quy định mỗi chương trình đào tạo phải có tối thiểu 74 tiết học, với thời lượng mỗi tiết là 45 phút, bao gồm đầy đủ 32 tiết kiến thức cơ sở, 24 tiết kiến thức chuyên môn, 16 tiết thực hành tại sàn giao dịch và 2 tiết kiểm tra cuối khóa. Điều này có nghĩa, mỗi học phần phải kéo dài ít nhất hơn 50 giờ học tập. Đây là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo người học có nền tảng kiến thức cần thiết trước khi bước vào hành nghề.

Thế nhưng, trên thực tế, nhiều cơ sở đào tạo đã "lách luật" trắng trợn. Có nơi tổ chức cả khóa học chỉ trong hai buổi, mỗi buổi kéo dài hơn 2 tiếng đồng hồ, tổng cộng chưa đầy 5 giờ học, chưa bằng 1/10 quy định. Có nơi còn rút gọn chỉ còn một buổi duy nhất để cấp chứng chỉ quản lý sàn giao dịch, hoàn toàn trái quy định. Dù vậy, mức học phí vẫn dao động từ 2 đến 2,5 triệu đồng/khóa, khiến người học vừa mất tiền, vừa không được trang bị đầy đủ kỹ năng, kiến thức để hành nghề đúng chuẩn.

Trớ trêu hơn, các khóa học "nhanh – gọn – nhẹ" như trên lại thu hút lượng lớn học viên, vì dễ học, dễ qua, không áp lực thi cử. Trong khi đó, những khóa học chất lượng, được tổ chức bài bản bởi các đơn vị uy tín lại gặp khó khăn trong tuyển sinh vì yêu cầu học nghiêm túc, sát hạch khắt khe.

Hệ quả là thị trường đang chứng kiến sự gia tăng của một lực lượng môi giới thiếu kiến thức, thiếu kỹ năng, hoạt động không chuyên nghiệp. Điều này không chỉ gây rủi ro cho khách hàng – như tư vấn sai pháp lý, chào bán dự án "ma", “thổi giá” gây sốt ảo mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự minh bạch và bền vững của toàn thị trường BĐS.

Trước thực trạng này, VARS kiến nghị các cơ quan chức năng sớm vào cuộc, mạnh tay chấn chỉnh. Cụ thể, cần công khai danh sách các đơn vị đủ điều kiện đào tạo theo Thông tư 04; đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra đột xuất các cơ sở đào tạo, xử lý nghiêm các hành vi "đào tạo chui". Song song đó, cần đẩy nhanh tiến độ tổ chức các kỳ thi sát hạch, tránh để tình trạng môi giới "nửa vời" kéo dài, tạo kẽ hở cho các đối tượng trục lợi.

Đã đến lúc phải chấm dứt triệt để tình trạng "thu tiền thật – đào tạo giả", lấy lại niềm tin cho thị trường đào tạo bất động sản và quan trọng hơn cả là bảo vệ sự chuyên nghiệp, lành mạnh của ngành môi giới - lực lượng đang giữ vai trò ngày càng quan trọng trong chu kỳ phục hồi của thị trường nhà đất hiện nay.

Mẫn Nhi