Vụ cháy làm 56 người tử vong: Chủ chung cư mini đối diện hình phạt nào?

Vụ hỏa hoạn đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại số nhà 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, ngày 13/9/2023 cho đến hiện tại đã xác định được được 56 người tử vong và 37 người bị thương (trong đó, đã xác định được danh tính của 39/56 người tử vong). Hậu quả thiệt hại về người và tài sản là đặc biệt lớn chưa từng xảy ra những năm gần đây trên địa bàn Thủ đô Hà Nội.

Với tinh thần quyết liệt, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án khởi tố bị can và Lệnh bắt bị can để tạm giam (04 tháng) đối với Nghiêm Quang Minh (SN: 1979; hiện trú tại Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, là chủ của chung cư nơi xảy ra vụ cháy), về tội Vi phạm quy định về PCCC theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự (các Quyết định và Lệnh bắt bị can đã được Viện KSND Thành phố phê chuẩn).

Bên cạnh đó, lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng các sở, ngành thành phố Hà Nội và UBND quận Thanh Xuân tổ chức thăm hỏi, động viên, hỗ trợ cho các gia đình nạn nhân.

Liên quan đến vụ việc trên, luật sư Nguyễn Anh Thơm (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết: Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy là tội xâm phạm đến các quy định của Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy. Ngoài ra, cháy nổ còn có thể gây ra thiệt hại về người và tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Căn cứ theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP "Quy định cho tiết một số điều và biện pháp thi hành luật phòng cháy và chữa cháy và luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật phòng cháy và chữa cháy", các trường hợp cần thực hiện thủ tục xin cấp giấy phép về PCCC bao gồm: Trụ sở cơ quan nhà nước các cấp cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên; Nhà chung cư, nhà tập thể, nhà ở ký túc xá cao 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên; nhà hỗn hợp cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên.

Nhà trẻ, trường mẫu giáo, mầm non có từ 100 cháu trở lên hoặc có tổng khối tích 3.000 m3 trở lên; trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên; trường cao đẳng, đại học, học viện, trường trung cấp chuyên nghiệp, trường dạy nghề, cơ sở giáo dục thường xuyên, cơ sở giáo dục khác được thành lập theo Luật Giáo dục cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên.

Bệnh viện; phòng khám đa khoa, khám chuyên khoa, nhà điều dưỡng, phục hồi chức năng, chỉnh hình, nhà dưỡng lão, cơ sở phòng chống dịch bệnh, trung tâm y tế, cơ sở y tế khác được thành lập theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 3.000 m3 trở lên.

Nhà hát, rạp chiếu phim, rạp xiếc có từ 300 chỗ ngồi trở lên; trung tâm hội nghị, tổ chức sự kiện cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên; nhà văn hóa, cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, vũ trường, quán bar, câu lạc bộ, thẩm mỹ viện, kinh doanh dịch vụ xoa bóp, công viên giải trí, vườn thú, thủy cung cao từ 3 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 1.500 m3 trở lên...

Như vậy, theo quy định trên, nếu chung cư mini cho thuê cao 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên thì chủ sở hữu chung cư đó phải xin giấy phép phòng cháy chữa cháy.

Theo luật sư Thơm, trong vụ án này, Cơ quan điều tra đã xác định chủ chung cư không thực hiện việc xin cấp phép PCCC và cũng không có phương án phòng chống cháy nổ để đảm bảo an toàn về tính mạng, tài sản cho những người đang ở trong chung cư. Do đó, hậu quả xảy ra đến đâu thì chủ chung cư phải chịu trách nhiệm tương ứng theo quy định của pháp luật.

"Xét hành vi của chủ chung cư đã không thực hiện những quy định của Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy nên khi xảy ra cháy đã không có phương án cứu chữa. Hậu quả làm cho 56 người bị tử vong, 37 người bị thương và thiệt hại về tài sản (sẽ được cơ quan chuyên môn định giá thiệt hại) thì chủ chung cư đã phạm Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy. Tội phạm và hình phạt được quy định tại khoản 3 Điều 313 BLHS (Khung hình phạt tù từ 07 năm đến 12 năm).

Ngoài ra, đối tượng còn phải có trách nhiệm bồi thường trách nhiệm cho các gia đình nạn nhân về tính mạng và tài sản theo quy định của Bộ luật dân sự" - luật sư Thơm bày tỏ quan điểm.

Trước đó, vào hồi 23h20 ngày 12/9, Tổng đài 114 - Trung tâm thông tin chỉ huy Công an TP nhận được tin báo cháy tại nhà ở có nhiều căn hộ tại địa chỉ số 37 ngõ 29/70, phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.

Ngay khi nhận được thông tin, Công an Thành phố đã báo cáo lãnh đạo Bộ Công an, lãnh đạo Thành ủy, UBND Thành phố. Nhận được báo cáo từ Công an Thành phố Hà Nội đồng chí Thứ trưởng Nguyễn Văn Long, đồng chí Bí thư Thành ủy, lãnh đạo UBND Thành phố và lãnh đạo các Cục nghiệp vụ thuộc Bộ Công an, lãnh đạo CATP, đã đến hiện trường trực tiếp chỉ đạo các lực lượng tổ chức chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ, khắc phục hậu quả và khám nghiệm hiện trường vụ cháy. 

Công an Thành phố đã điều động, huy động các lực lượng, phương tiện:  gồm 15 xe chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ cùng các xe chở phương tiện và hơn 100 cán bộ chiến sĩ thuộc các lực lượng PCCC Bộ Công an, Trường Đại học Cảnh sát PCCC và các lực lượng thuộc Công an thành phố, đến hiện trường phối hợp các lực lượng khác của Thành phố, chính quyền và người dân địa phương tổ chức chữa cháy và cứu nạn cứu hộ.

Đến 23h29’ cùng ngày, các đơn vị đã tiếp cận đám cháy, triển khai chữa cháy, ngăn cháy lan cùng các mũi trinh sát tìm kiếm, cứu người bị nạn. Mặc dù địa điểm xảy ra cháy nằm trong ngõ sâu (khoảng 400m), xe chữa cháy không tiếp cận được nhưng các lực lượng đã khắc phục mọi khó khăn, tổ chức hiệu quả công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; đã cứu được hơn 70 người mặc kẹt trong đám cháy, đưa người bị thương đi cấp cứu tại các Bệnh viện trên địa bàn Thành phố. 

Sau 45 phút xảy ra hỏa hoạn, đám cháy cơ bản được khống chế, không để cháy lan các các nhà dân xung quanh. Hiện, vụ việc đang được cơ quan công an tiếp tục điều tra làm rõ.

Điều 313. Tội vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy

1. Người nào vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 08 năm:

a) Làm chết 02 người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

4. Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy trong trường hợp có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại một trong các điểm a, b và c khoản 3 Điều này nếu không được ngăn chặn kịp thời, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

P.Mai