Khánh Hòa: Chống thất thu thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản

Theo đó, ngành thuế đã phối hợp trao đổi với các cơ quan, đơn vị tại địa phương trong việc tăng cường quản lý thuế và chống thất thu đối với các khoản thu về đất và bất động sản… như đề nghị UBND các xã, phường, thị trấn, các Văn phòng Công chứng, Văn phòng HĐND&UBND huyện, thị xã trên địa bàn niêm yết công khai Tài liệu tuyên truyền tại nơi công chứng, chứng thực Hợp đồng chuyển nhượng bất động sản, nơi tiếp nhận hồ sơ, đồng thời đề nghị phối hợp tuyên truyền trực tiếp cho người nộp thuế khi làm thủ tục công chứng, chứng thực hợp đồng chuyển nhượng, đăng ký biến động đất đai... kê khai đúng giá trị giao dịch thực tế chuyển nhượng.

Các Chi cục Thuế tham mưu UBND huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, tổ chức liên quan trên địa bàn như Văn phòng công chứng trên địa bàn, Bộ phận Một cửa liên thông, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai và các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực tư vấn, môi giới bất động sản… có trách nhiệm phối hợp với cơ quan thuế trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu về giá giao dịch bất động sản thu thập được trong quá trình quản lý trên địa bàn để làm cơ sở đánh giá rủi ro và triển khai thực hiện các biện pháp chống thất thu đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế của các tổ chức, cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản.

Trong 3 tháng đầu năm 2023, Cục Thuế Khánh Hòa đã giải quyết 6.412 hồ sơ chuyển nhượng bất động sản với tổng số thuế TNCN phải nộp 45,7 tỷ đồng. Trong đó, có 590 hồ sơ chuyển nhượng không ghi giá hoặc hồ sơ có ghi giá thì giá thấp hơn hoặc bằng giá theo bảng giá của UBND; 390 hồ sơ chuyển nhượng có giá cao hơn giá theo bảng giá của UBND nhưng thấp hơn giá theo bảng giá của UBND nhân (x) hệ số điều chỉnh giá đất.

Hiện nay, hệ số điều chỉnh giá đất năm 2023 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa được thực hiện theo Quyết định số 26/2022/QĐUBND của UBND tỉnh Khánh Hòa ngày 19/12/2022 về việc quy định hệ số điều chỉnh giá đất năm 2023 trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa.

Cục Thuế Khánh Hòa đánh giá, việc triển khai các biện pháp tuyên truyền, phối hợp thực hiện nhằm chống thất thu thuế trong hoạt động chuyển nhượng bất động sản trong thời gian qua đã góp phần tác động đến ý thức của người nộp thuế trong việc hướng đến kê khai giá mua bán chuyển nhượng phù hợp với giá chuyển nhượng thực tế.

Tuy nhiên, cũng theo Cục Thuế Khánh Hòa, thực tế trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản, ngành thuế còn gặp những khó khăn hạn chế nhất định.

Thứ nhất, theo các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành về căn cứ tính thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản (tại khoản 11 Điều 2 Nghị định số 12/2015/NĐ-CP ngày 12/02/2015 của Chính phủ và Điều 17 Thông tư số 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 của Bộ Tài chính) thì Bảng giá đất của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định là căn cứ tính thuế đối với trường hợp trên hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá hoặc giá trên hợp đồng chuyển nhượng thấp hơn giá đất do UBND tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng (mà Bảng giá đất do UBND tỉnh quy định hiện tại chưa bao gồm cả hệ số điều chỉnh giá đất hàng năm nên còn chưa sát với giá thị trường theo đúng quy định của Luật Đất đai, nhất là giá đất tại các địa bàn có hoạt động chuyển nhượng bất động sản phát sinh biến động về giá liên tục tăng cao, khối lượng giao dịch lớn).

Thứ hai, cơ quan Thuế gặp rất nhiều khó khăn trong việc đấu tranh, xử lý triệt để đối với tình trạng người nộp thuế kê khai giá trị chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng công chứng làm căn cứ xác định nghĩa vụ tài chính thấp hơn so với giá trị giao dịch thực tế; thấp hơn so với giá nhà đất tính theo bảng giá do UBND tỉnh quy định; thấp hơn so với giá mua bất động sản hình thành trong tương lai ghi trên hợp đồng gốc của chủ đầu tư...

Thứ ba, hiện nay chưa có nguồn cơ sở dữ liệu đáng tin cậy về giá giao dịch bất động sản trên thị trường để khai thác, so sánh từ đó xác định hồ sơ người nộp thuế đã kê khai thuế là phù hợp với giá chuyển nhượng trên thị trường.

Và cuối cùng, người nộp thuế kê khai nhà ở đất ở duy nhất trên toàn lãnh thổ Việt Nam để được miễn thuế TNCN đối với chuyển nhượng nhà ở đất ở duy nhất, tuy nhiên cơ quan thuế không có cơ sở dữ liệu để xác định tính xác thực của thông tin này.

Huy Tùng (t/h)