HoREA kiến nghị sửa đổi loạt thông tư “tháo gỡ” vay vốn của doanh nghiệp

Để thực hiện Nghị quyết 97/NQ-CP ngày 08/07/2023 của Chính phủ, nhằm áp dụng các biện pháp chính sách tiền tệ linh hoạt, chủ động, phù hợp, kịp thời, hiệu quả và phối hợp đồng bộ với chính sách tài khóa mở rộng, tập trung vào việc giải quyết khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế kết hợp với ổn định kinh tế tổng hợp, kiểm soát lạm phát và đảm bảo cân đối kinh tế, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 97/NQ-CP.

Theo đó, HoREA đã chỉ ra Thông tư 06 của NHNN đã bổ sung một số quy định về các mục đích không được cho vay, bao gồm đảo nợ, tiền gửi, thanh toán góp vốn, mua chuyển nhượng phần vốn tại các công ty cổ phần chưa niêm yết và thanh toán góp vốn hoặc hợp đồng hợp tác đầu tư trong các dự án không đủ điều kiện kinh doanh.

Theo HoREA, quy định trong Khoản 2 Điều 1 của Thông tư 06 về việc không cho vay để thanh toán góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của các công ty cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc chưa đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom là hợp lý và phù hợp với Điều 12 của Thông tư 22/2019/TT-NHNN.

Tuy nhiên, quy định này lại không đúng và không phù hợp với thực tế đối với việc không cho vay để thanh toán góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của các công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty hợp danh. Điều này không đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với Khoản 2 Điều 5 của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 2 Điều 1 của Nghị định 65/2022/NĐ-CP). Mục đích phát hành trái phiếu là để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, cơ cấu lại nợ của chính doanh nghiệp hoặc mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành, trong đó các chương trình, dự án đầu tư bao gồm cả hoạt động góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của các công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty hợp danh.

Do đó, HoREA đề nghị sửa đổi Khoản 2 Điều 1 của Thông tư 06 theo hướng loại bỏ quy định không cho vay để góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của các công ty trách nhiệm hữu hạn và công ty hợp danh. Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị xem xét sửa đổi Khoản 9 của Thông tư 39/2016/TT-NHNN để loại bỏ quy định không cho vay đối với các dự án đã có đầy đủ pháp lý hoặc dự án sử dụng đất đã có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc đã được cấp giấy phép xây dựng. Đồng thời, HoREA đề xuất tăng thời hạn từ 12 tháng lên 36 tháng cho điều kiện các chi phí phát sinh trong dự án.

Bên cạnh đó, HoREA cũng yêu cầu bãi bỏ Điểm a của Khoản 8 Điều 4 của Thông tư 16, cho phép tổ chức tín dụng mua trái phiếu doanh nghiệp nhằm cơ cấu lại các khoản nợ của chính mình. Ngoài ra, HoREA đề nghị xem xét gia hạn thêm 12 tháng cho quy định về tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn, từ ngày 01/10/2023 (sửa đổi từ Thông tư 08/2020/TT-NHNN) lên ngày 01/10/2024, nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng thực hiện Nghị quyết 97/NQ-CP.

Cuối cùng, HoREA đề nghị NHNN xem xét bãi bỏ Điểm a của Khoản 8 Điều 4 của Thông tư số 16/2021/TT-NHNN, cho phép các tổ chức tín dụng mua Trái phiếu doanh nghiệp để đảo nợ. Đồng thời, HoREA đề nghị NHNN xem xét việc bổ sung Thông tư 03/2023/TT-NHNN để quy định cho phép các tổ chức tín dụng xem xét từng trường hợp của doanh nghiệp phát hành trái phiếu sắp đến hạn, miễn là doanh nghiệp đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại Điều 4 của Thông tư 02/2023/TT-NHNN, có tài sản bảo đảm và có dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất hoặc cho thuê đất.

Điều này cho phép tổ chức tín dụng vay để cơ cấu lại các khoản nợ trái phiếu sắp đến hạn, trong đó tỷ lệ vay không vượt quá 70% giá trị gói trái phiếu đã phát hành. Tổ chức tín dụng cũng được phép đặt cầm cố trái phiếu này và có tài sản bảo đảm theo phương thức tổ chức tín dụng giải ngân trực tiếp cho các "trái chủ". Phần còn lại (30% giá trị gói trái phiếu) sẽ được doanh nghiệp và "trái chủ" thỏa thuận theo quy định tại Nghị định 08/2023/NĐ-CP. HoREA tin rằng việc thực hiện các sửa đổi này sẽ có tác động tích cực, góp phần tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp phát hành trái phiếu và hỗ trợ thị trường bất động sản phục hồi một cách an toàn, bền vững.

Huy Tùng (t/h)