Theo Công ty chứng khoán MB (MBS), đã có khoảng 100 doanh nghiệp thông báo chậm, hoãn thanh toán gốc, lãi trái phiếu trong 11 tháng năm 2023, trong đó nhiều doanh nghiệp bất động sản.
Báo cáo cập nhật thị trường trái phiếu doanh nghiệp của MBS vừa phát hành cho thấy, tính đến ngày 22/11, tổng giá trị trái phiếu phát hành thành công ước đạt hơn 20.000 tỷ đồng, giảm 32% so với tháng trước. Hoạt động phát hành chậm dần từ tháng 9.
Cụ thể, các đợt phát hành trong tháng 11 đến từ nhóm tài chính - ngân hàng, chiếm hơn 48% lợi suất vào khoảng 6,4 - 8%. VietinBank là tổ chức phát hành giá trị lớn nhất trong tháng với 3.542 tỷ đồng, lãi suất 6,45 - 7,1%, thời hạn 8-10 năm. Lãi suất cao nhất trong tháng là 14% ghi nhận từ đợt chào bán 1.495 tỷ đồng của Công ty TNHH dịch vụ và tư vấn xây dựng Anh Quân.
Ảnh minh họa
Đáng chú ý, lãi suất phát hành trái phiếu của nhóm ngân hàng có xu hướng nhích lên trong tháng 11 sau nhiều tháng đi ngang. Đây có thể là một dấu hiệu cho thấy lãi suất huy động của ngân hàng khó giảm thêm nữa.
Lũy kế 11 tháng qua, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt 233.000 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ. Lãi suất trái phiếu doanh nghiệp bình quân trong 11 tháng đạt 8,5%, cao hơn so với mức trung bình 7,9% của năm ngoái.
Từ đầu năm đến nay, ngân hàng là nhóm ngành có giá trị phát hành cao nhất với khoảng 109.600 tỷ đồng, (giảm 18% so với cùng kỳ) chiếm tỉ trọng 47% so với tổng giá trị. Các ngân hàng phát hành giá trị lớn nhất bao ACB, Techcombank, VietinBank...
Xếp sau là nhóm ngành bất động sản với tổng giá trị phát hành 73.100 tỷ đồng (tăng 10% so với cùng kỳ), chiếm tỉ trọng 31%. Các doanh nghiệp phát hành giá trị lớn nhất có Công ty TNHH Capitaland Tower (12.200 tỷ đồng), Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Đô Thị Hưng Yên (7.200 tỷ đồng), Vinhomes (trị giá 5.000 tỷ đồng)…
Hoạt động mua lại trái phiếu doanh nghiệp có phần chững lại trong các tháng gần đây. Đáng chú ý, tính đến ngày 21/11, đã có khoảng 100 doanh nghiệp thông báo về việc chậm, hoãn thanh toán gốc, lãi trái phiếu.
"Uớc tính tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm các nghĩa vụ thanh toán vào khoảng 192.000 tỷ đồng, chiếm gần 19% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp của toàn thị trường, trong đó nhóm ngành bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng 70% giá trị chậm trả" - chứng khoán MBS nêu.
Nghiên cứu của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho thấy, áp lực đáo hạn trái phiếu vẫn đang “bủa vây” các doanh nghiệp bất động sản. Tổng trị giá trái phiếu doanh nghiệp bất động sản phát hành mới và được mua lại còn thấp so với tổng trị giá trái phiếu doanh nghiệp đến hạn.
Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam cho biết, từ nay tới cuối năm tổng giá trị trái phiếu sẽ đến hạn là 35.658 tỷ đồng và 39% giá trị trái phiếu sắp đáo hạn thuộc nhóm bất động sản.
Theo ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, việc gia hạn thời gian trả nợ chỉ giúp doanh nghiệp có thời gian ổn định lại sản xuất, kinh doanh và tái cơ cấu lại nợ doanh nghiệp để phục hồi. Về cơ bản chỉ là chuyển từ nợ ở thời điểm này sang thời điểm khác, khó khăn vẫn còn ở phía trước.
Cũng theo ông Đính, doanh nghiệp cần tận dụng quãng thời gian này tái cơ cấu lại các khoản nợ. Phải nghiêm túc cân nhắc bán bớt tài sản, thậm chí chấp nhận hòa vốn hoặc lỗ để có dòng tiền trả nợ và hoàn thiện những dự án có thể thanh khoản ngay khi đưa ra thị trường. Đây cũng là “khoảng lặng” giúp nhà đầu tư có thời gian ngừng lại nhìn nhận, kiểm tra điều kiện, từ đó có định hướng tham gia bền vững, hiệu quả hơn.
Ngân hàng Agribank đang rao bán các khoản nợ xấu hoặc tài sản đảm bảo để thu hồi nợ tại loạt doanh nghiệp trong lĩnh vực xăng dầu và sản xuất thép. Đáng chú ý, tính đến cuối năm 2023, tài sản thế chấp tại Agribank sắp cán mốc 3 triệu tỷ đồng.
Dựa theo tình hình tài chính của các doanh nghiệp bất động sản (DN BĐS), Bộ Tài chính dự kiến có khoảng 35,8 nghìn tỷ đồng, chiếm 35,9% khối lượng trái phiếu đáo hạn của các DN BĐS có khó khăn trong thanh toán nợ trái phiếu doanh nghiệp.
T&M Vân Phong - Chủ siêu dự án Wonder City Vân Phong Bay, là thành viên của Eurowindow Holding lãi chưa đầy chục tỷ trong năm 2023, còn khoảng 152 tỷ đồng nợ phải trả.
Mới đây, Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE) ra quyết định về việc đưa cổ phiếu CRE của Công ty cổ phần Bất động sản Thế Kỷ (Cenland) vào diện cảnh báo kể từ ngày 10/4/2024.
Sau kiểm toán, lợi nhuận tại VietABank năm 2023 "bốc hơi" hơn chục tỷ đồng, lãi dự thu gần 8.000 tỷ đồng. Trong khi nhà băng này đang sở hữu "núi" sổ đỏ thế chấp.
Mới đây Luật các tổ chức tín dụng 2024 đã được thông qua, trong đó đáng chú ý nhất là việc điều chỉnh tỷ lệ sở hữu tại ngân hàng. Theo Luật mới, cổ đông và người có liên quan không được sở hữu quá 15%, giảm so với quy định hiện hành là 20%.
