Hiện tại, nhiều gia đình muốn mua được được một căn nhà ở xã hội sẽ phải vay mượn, sau đó trả nợ trong nhiều năm. Mức giá bán nhà ở xã hội những ngày qua cũng đang là vấn đề được nhiều gia đình thuộc diện được mua quan tâm. Bởi, giá bán hiện tại của các căn nhà ở xã hội tại Hà Nội và TP HCM đang ở mức cao từ 15 - 25 triệu đồng m2 so với thu nhập trung bình của người dân.
Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) đã có văn bản góp ý sửa đổi, bổ sung một số quy định của Dự thảo Luật Nhà ở để thực hiện mục tiêu phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội (NƠXH) trong giai đoạn 2021 - 2030.
Theo quan điểm của HoREA, Dự thảo Luật Nhà ở đã đúng khi bỏ quy định bắt buộc chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại có quy mô diện tích từ 10 ha (hoặc 2 ha) trở lên phải dành 20% diện tích đất ở để xây dựng NƠXH trong dự án. Nguyên nhân là vì không phải dự án nhà ở thương mại nào cũng phù hợp để xây dựng NƠXH trong cùng dự án, nhất là tại các dự án nhà ở cao cấp, dự án nhà ở trung cấp.
Nếu xây dựng NƠXH trong các dự án trên thì chi phí tạo lập quỹ đất rất cao (dù được miễn tiền sử dụng đất) và chi phí đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng của dự án phân bổ cho diện tích đất NƠXH cũng rất cao dẫn đến giá thành, giá bán NƠXH sẽ rất cao (theo tính toán thì giá bán có thể lên đến trên dưới 40 triệu đồng/m2 ).
Con số này sẽ vượt quá khả năng tài chính của đối tượng thụ hưởng NƠXH và sau này thì người mua NƠXH tại đây còn phải chịu chi phí quản lý, dịch vụ cao hàng tháng do cùng sinh sống trong khu vực nhà ở cao cấp, trung cấp.
Tại TP HCM, kể từ đầu năm đến nay, chỉ có 1 dự án nhà ở xã hội được hoàn thành và đưa vào sử dụng là dự án Khu nhà ở xã hội Bình Trưng Đông tại TP Thủ Đức.
 |
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, cơ cấu sản phẩm bất động sản của nước ta còn bất hợp lý. Trong đó, phân khúc nhà ở trung, cao cấp, bất động sản du lịch có biểu hiện dư thừa, trong khi phân khúc NƠXH, nhà ở cho công nhân và nhà ở thương mại giá phù hợp cho đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình lại ngày càng vắng bóng và thậm chí biến mất trên thị trường nhà ở.
Bởi lẽ, chỉ số giá nhà ở của nước ta cao hơn 20 lần so với thu nhập trung bình của xã hội, khiến cho nhiều hộ gia đình và cá nhân khó có cơ hội mua nhà ở. Trong khi đó, so với các nước công nghiệp phát triển thì chỉ số giá nhà ở chỉ cao gấp 6-7 lần thu nhập.
Theo phân tích cụ thể của HoREA, một lao động ở độ tuổi 30 trở xuống có mức thu nhập trung bình khoảng 15 triệu đồng/tháng, trừ khoản sinh hoạt phí ở những đô thị lớn như TP HCM hay Hà Nội còn dư lại khoảng 6 triệu đồng, như vậy cần ít nhất 20 năm mới tích cóp được 1,5 tỷ đồng; còn với mức thu nhập 20-30 triệu đồng/tháng, muốn mua được một căn hộ 1,5 tỷ đồng phải tích cóp trong 10-15 năm...
Cuối tháng 3 vừa qua, Sở Xây dựng Hà Nội vừa công bố thông tin dự án và thời gian tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội đợt một dự án nhà ở xã hội tại ô đất HH-02A thuộc dự án nhóm nhà ở Đông Nam đường Tố Hữu, phường Trung Văn (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội).
Theo công bố, dự án này có diện tích hơn 2.726 m2, quy mô dân số 560 người. Chủ đầu tư là Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng NHS với tổng mức đầu tư hơn .
Dự án là một khối chung cư cao 32 tầng và 2 tầng hầm, tổng số căn hộ là 275 căn, trong đó có 225 căn nhà ở xã hội và 50 căn để kinh doanh thương mại.
Tại đợt đầu tiên tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua, thuê mua, chủ đầu tư nhận hồ sơ cho 157 căn nhà ở xã hội để bán và 68 căn nhà ở xã hội để cho thuê. Diện tích các căn hộ từ 69,9-76,8 m2.
Theo thông báo, giá bán là hơn 19,5 triệu đồng/m2 (đã gồm VAT) và phí bảo trì 371.869 đồng/m2, còn giá thuê căn hộ khoảng 99.000 đồng/m2/tháng. Như vậy, với mức giá bán này, để có thể sở hữu căn hộ chung cư có diện tích nhỏ nhất là 69,9 m2, người dân phải bỏ ra số tiền khoảng . Với diện tích lớn nhất là 76,8 m2, số tiền phải bỏ ra gần /căn hộ.
 |
Đây là mức giá bán dự án nhà ở xã hội lần đầu cao nhất từ trước đến nay tại Hà Nội. Trước đây, mức giá được phê duyệt thường dao động 13-17 triệu đồng/m2.
Hiện, Hà Nội đang là địa phương có nhiều dự án nhà ở xã hội đã và đang xây dựng tại các quận Hoàng Mai, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Đông Anh... với mức giá bán khoảng 13-17 triệu đồng/m2.
Ví dụ dự án nhà ở xã hội CT3-CT4 Kim Chung (Đông Anh, Hà Nội) có giá bán từ 13 triệu đồng/m2; Nhà ở xã hội IEC Thanh Trì có giá bán 15,8 triệu đồng/m2; Ecohome tại Bắc Cổ Nhuế, Nam Từ Liêm có giá bán 16,5 triệu đồng/m2; Nhà ở xã hội Lucky House, Hà Đông giá bán khoảng 13,9 triệu đồng/m2...
Có 1 căn nhà ở xã hội sau nhiều năm đi làm xa nhà, phải thuê trọ là mơ ước của nhiều công nhân, nhưng với họ, số tiền dành mua nhà ở xã hội vẫn quá lớn so với thu nhập.
Vì vậy, muốn mua được nhà sẽ phải vay mượn, sau đó trả nợ trong nhiều năm. Mức giá bán nhà ở xã hội những ngày qua cũng đang là vấn đề được nhiều gia đình công nhân quan tâm.
Vợ chồng anh Đức thuê phòng trọ đã hơn 10 năm, giá 1,2 triệu đồng/tháng. Với tổng thu nhập 20 triệu mỗi tháng của 2 vợ chồng, anh phải gửi 2 con về quê để nhờ ông bà nội chăm nuôi ăn học.
Tìm hiểu về nhà ở xã hội có mức giá 15 - 20 triệu đồng/m, 1 căn hộ 60 m cũng có giá 900 triệu, anh Đức cho rằng chưa phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình.
"Trừ hết tiền nhà và ăn uống thì tối thiểu gọi là ăn dè tiết kiệm thì may ra còn được một nửa tiền. Khu công nghiệp Bắc Thăng Long này tới thời điểm này không có 1 người công dân nào vượt quá 20 triệu 1 tháng. Trả góp tối thiểu đã mất hết tiền lương, do đó không phù hợp", anh Nguyễn Việt Đức, Công nhân Khu công nghiệp Thăng Long, Đông Anh, Hà Nội, chia sẻ.
Hiện quy định mức vốn vay để mua nhà ở xã hội tối đa bằng 80% giá trị hợp đồng thuê - mua nhà, trong thời gian tối thiểu 15 năm. Tuy nhiên để vay được khoản tiền này, người thuê, mua nhà phải có đủ các điều kiện chứng minh thu nhập ổn định, khá ngặt nghèo, phức tạp.
Ngọc An
