Bộ Xây dựng đề xuất chủ đầu tư bắt buộc phải bán, cho thuê nhà qua sàn

Bộ Xây dựng vừa trình Chính phủ báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về dự án Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi).

Tại báo cáo trên, đề cập đến việc mua bán bất động sản thông qua các sàn giao dịch bất động sản, Bộ Xây dựng cho biết, nhiều ý kiến đề nghị không quy định bắt buộc mà chỉ khuyến khích giao dịch bất động sản qua sàn do các bên tham gia giao dịch có quyền tự do lựa chọn phương thực giao dịch; việc bắt buộc là ngăn cản quyền tự do, tự chủ kinh doanh và lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh, tự do tìm kiếm thị trường.

Do đó, để đảm bảo mục tiêu cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về thị trường bất động sản và tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh, dự thảo Luật đã bổ sung thêm một số quy định về điều kiện thành lập sàn giao dịch bất động sản, tổ chức bộ máy và hoạt động của sàn giao dịch bất động sản theo hướng chặt chẽ hơn.

Vì vậy, Bộ Xây dựng xin ý kiến Chính phủ về vấn đề giao dịch bất động sản qua sàn theo 2 phương án.

Theo đó, phương án 1, không bắt buộc mà khuyến khích các giao dịch (mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, thuê nhà ở, công trình xây dựng, quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật trong dự án) phải qua sàn.

Quy định này tương tự đang áp dụng hiện nay, tức khách hàng chủ động, tự chọn phương thức giao dịch mua bán. Họ phải tự kiểm chứng chất lượng, pháp lý, giá cả của bất động sản.

Nhưng cách này, theo Bộ Xây dựng, Nhà nước thiếu đi công cụ quản lý, kiểm soát dữ liệu thông tin thị trường, bán hàng bởi nhiều chủ đầu tư, sàn giao dịch không báo cáo số liệu, sai thực tế. Mặt khác, quy định này cũng tạo ra hệ lụy về thất thu thuế, khó kiểm soát trong phòng chống rửa tiền.

Phương án 2, bổ sung, chỉnh lý lại Điều 57 của dự thảo luật theo hướng bắt buộc chủ đầu tư dự án phải giao dịch bất động sản thông qua sàn. Khuyến khích các tổ chức, cá nhân mua bán, chuyển nhượng, cho thuê mua, cho thuê bất động sản thực hiện giao dịch thông qua sàn.

Bộ Xây dựng lý giải, việc chủ đầu tư giao dịch qua sàn bất động sản sẽ đảm bảo sự đồng bộ của hệ thống pháp luật, hoàn thiện cơ chế phòng, chống rửa tiền.

Ngoài ra, giao dịch qua sàn làm minh bạch hóa thị trường, chống được "lợi ích nhóm" trong trường hợp chủ đầu tư cố tình “bắt tay” sàn giao dịch, người mua nhà đất thực hiện giao dịch ngầm nhằm trốn thuế, ôm hàng, tăng giá bán làm lũng đoạn thị trường.

Cũng theo bộ này, các giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai có nhiều đặc thù, khách hàng là người dễ chịu rủi ro nên cần thiết quy định bất động sản phải giao dịch qua sàn để ràng buộc trách nhiệm các sàn trong thẩm định, thẩm tra tính pháp lý của dự án, niêm yết và công bố giao dịch, bảo đảm công khai, minh bạch, ngăn chặn các hành vi lừa đảo trong giao dịch bất động sản.

Đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, tạo kênh thông tin an toàn về bất động sản, giúp người dân không mua nhầm dự án ma, dự án không đủ pháp lý.

Về chống thất thu thuế, Nhà nước có công cụ quản lý thông tin về thị trường bất động sản, giúp thị trường phát triển lành mạnh.

Cùng đó, Nhà nước có được thông tin thị trường bất động sản, từ đó đưa ra các chính sách điều tiết thị trường kịp thời….

Minh Quân